Yangın Olaylarında İnceleme ve Suç Analizi Nasıl Yapılır?

Yangın olaylarında inceleme ve suç analizi, son derece önemli iki konu başlığını ifade etmektedir. Günümüzde, can ve mal kaybına neden olan her olayda olduğu gibi yangınlar da adli ve hukuki soruşturmaya tabiidir ve buna ek olarak bu tip istenmeyen olayların da soruşturulması ve yangının gerçekleştiği olay yerinin incelenmesi ve suç analizinin yapılması gerekir. Peki, yangın olaylarında yani itfai olaylarda, inceleme ve suç analizi nasıl yapılır?

Yangın olaylarında inceleme ve suç analizinde cevaplanması gereken ilk soru, yangının tam olarak nerede başladığıdır. Yangının başlama yeri ve ortaya çıkma şekli bizlere yangının kasıtlı veya kaza eseri çıkması başta olmak üzere, pek çok sorunun cevaplanması için son derece önemlidir. Yangın olaylarında inceleme ve suç analizi, yangının başlama yerini derinlemesine inceleyerek ve soruşturarak, yangının neden başladığını anlamak için gerçekleştirilir. Yangının neden, nasıl ve ne şekilde başladığının anlaşılması aynı zamanda yangının kaza eseri (elektrik kontağı vb.) veya kasten çıkartılıp çıkartılmadığının da belirlenmesi açısından son derece önemlidir. Belki de bu yüzden günümüzde yangın olaylarında inceleme ve suç analizi eğitimi almış olan yetişmiş personele ülkemiz hukuk sisteminde de ihtiyaç vardır. Buna ek olarak yangınlar, aynı zamanda “itfai” olaylar olarak da bilinirler ve yangın söndürme ile görevli itfaiyelerin ismi de buradan gelmektedir.

Yangın inceleme ve suç analizi eğitimi, günümüzde aynı zamanda sigorta eksperleri tarafından da ilgi ve talep gören eğitimlerden birisidir. Yangın inceleme ve suç analizi eğitimi günümüzde, aşağıda sıraladığımız meslek grupları tarafından alınmaktadır. Bugün, yangın olay yeri inceleme ve suç analizi konusunda uzman bir bilirkişi olmak için ilk olarak;

• Sigorta Eksperi,
• İtfaiye Görevlisi,
• Fizik ve Kimya Eğitimi Almış Mühendis,
• Emniyet Olay Yeri İnceleme Uzmanı,
• Jandarma Olay Yeri İnceleme Uzmanı,

Gibi meslek dallarından birisinde çalışıyor olmanız gerekir. Böylece, bir yangın olayında olay yerinin ayrıntılı incelemesi ve suç analizi rahatlıkla yapılabilir. Yangın olay yeri inceleme ve suç analizi bilirkişilerinin yukarıda sıraladığımız meslek dallarından yetişmesinin nedeni, bir yangın olayının aydınlatılması ve suç teşkil edip etmediği ile ilgili inceleme ve raporlamanın yapılabilmesi için fizik, kimya, yangınlar ve yangın olayları, yangın sigortaları ve olay yeri inceleme konusunda bilgi birikiminin son derece önemli olmasıdır. Bir yangının nasıl çıktığını tam olarak analiz edebilmek için fizik – kimya bilimleri, kaza sonucu yangınlar, sabotaj ve kundaklamalar, suç analizi ve olay yeri inceleme gibi konularda bilgi sahibi olunması gerekir. Bu nedenle yangın olaylarında inceleme ve suç analizi, yukarıda sıraladığımız kişiler tarafından alınan eğitimler arasında gelir.

Yangın – itfai olaylarında inceleme ve suç analizi eğitimi için adaylara verilen eğitimde olduğu gibi, günümüzde adli bilişim veya balistik inceleme bilirkişisi olmak için de, kişilerin eğitim programında edindikleri bilgilerden önce çeşitli konularda uzman ve bilgili olmaları beklenir. Böylece yangın olaylarında inceleme ve suç analiz işlemi, rahatlıkla yapılabilir. Peki, yangın – itfai olaylarda inceleme ve suç analizi, ne şekilde ve nasıl yapılır? Yangın inceleme ve suç analizi soruşturmasının sigorta eksperi veya emniyet olay yeri inceleme bilirkişileri tarafından yapılabilmesi için hangi soruların cevaplanması gerekir?

Yangın Olay Yeri İnceleme ve Suç Analizi İçin Hangi Soruların Yanıtlanması Gerekir?

Yangın olay yeri inceleme ve analiz uzmanları, günümüz hukuk, güvenlik, yangın söndürme ve sigorta sektörleri tarafından “bilirkişi” veya “uzman” olarak bilinen kişilerdir. Bilirkişi ve uzmanlar, bir yangının başlama anından yayılmasına kadarki süreci detaylı bir şekilde inceleyerek, çeşitli soruların cevaplarını bulmaya çalışırlar. Bulunan cevaplar bütünü, adli merciler ya da farklı sektörden çalışanlara gereken formatta sunulur. Genellikle soruşturma sonucunda elde edilen bilgiler bütünü “yangın raporu” adını alır. Raporun sağlıklı bir şekilde meydana getirilmesi ve yangın olayının detaylı analizi için çeşitli soruların cevaplanması gerekir. Bunlar;

• Yangın – İtfai Olay İlk Olarak Nerede Başlamıştır?
• Yangının Çıkış Nedeni Kaza, İhmal, Arıza, Kaçak Nedeniyle Mi Çıkmıştır?
• Yangın / İtfai Olay Kasıtlı Olarak Mı Çıkartılmıştır?
• Yangının Kasıtlı Olarak Çıkartılması (Sabotaj / Kundaklama) Eylemi İçin Ne Tip Araç ve Yöntemler Kullanılmıştır?
• Yangın İlk Başlama Noktasından Nasıl ve Ne Şekilde Yayılmıştır?
• Yangın, Ne Kadarlık Bir Maddi Hasara Neden Olmuştur? Yangında Can Kaybı Yaşanmış Mıdır?

Yukarıda sıraladığımız sorular başta olmak üzere, çok daha fazla sorunun yangın bilirkişileri tarafından cevaplandırılması, yangın raporunun sağlıklı bir şekilde hazırlanmasını sağlayacaktır. Yangın raporunun detaylı ve titizlikle hazırlanması, sigorta firmalarından adli makamlara kadar tüm kurumların olayın aydınlatılması ve (varsa) suçluların cezalandırılması için veya bu suçluların ne kadar ceza alacaklarının belirlenmesi yani adli yangın incelemeleri için son derece önemlidir.

Adli Yangın İncelemelerine Ne Zaman İhtiyaç Duyulur?

Adli yangın incelemeleri, adli kurumlar ve özel firmalar için son derece önemlidir. Adli yangın incelemesinin özellikle alanında uzman bilirkişiler tarafından hazırlanmaları, adli kurum ve özel sigorta şirketlerinin işlerini çok daha iyi ve sağlam yapmalarını sağlayacaktır. Bu nedenle adli yangın bilirkişisi veya yangın bilirkişi uzmanları gerek özel sigorta şirketleri gerekse hukuk firmaları ve özellikle de adli merciler için son derece önemlidir.

Adli yangın incelemelerine, ortaya çıkan yangının maddi, manevi zarara sahip olması durumunda ihtiyaç duyulur. Örneğin bir sigorta eksperi için, yangının bir kaza eseri mi yoksa kasten mi çıkarılmış olması son derece önemlidir ve tazmin edilecek zararı etkileyen başlıca faktörler arasında gelir. Aynı şekilde, kundaklama olaylarında yangının biri tarafından kasten çıkartılmış olması, hukuki bir cezayı gerektirir. Bu durumda da emniyet olay yeri inceleme uzmanları, avukatlar, hakim ve savcılar adli yangın inceleme ve analiz raporuna ihtiyaç duyabilirler. Güvenlik şirketleri, itfaiye kuruluşları, hukuk firmaları, adalet bakanlığı, özel sigorta şirketleri gibi pek çok kurum, yangın gerçekleşmesi durumunda adli yangın incelemesine ihtiyaç duyabilirler.

Adli yangın incelemelerine çoğu zaman yangın itfaiye kuruluşu tarafından söndürüldükten sonra ihtiyaç duyulur. Yangın, kundaklama – sabotaj veya ihmal, arıza, kaçak ve benzeri nedenlerle çıkmış olabilir. Çıkış sebebi veya şekli ne olursa olsun, yangın olay yeri inceleme işlemi, yangının gerçekleştiği sırada yapılamaz. Yangın söndürüldüğünde, yangın bilirkişileri olay yerini inceleyerek yangınlarla ilgili temel soruları cevaplandırmaya çalışırlar. Adli yangın incelemelerine aşağıda sıraladığımız durumlarda ihtiyaç duyulabilir;

• Yangın – İtfai Olay Yerinde Sabotaj / Kundaklama – Kasdi Yangın Şüphesi Varsa,
• Yangın Bir İhmalden veya Mesleki Yetersizlikten Kaynaklanıyorsa,
• Yangın Ciddi Maddi ve Manevi Kayıplara Neden Olduysa,
• Yangın Can Kaybına Neden Olduysa,

Adli yangın incelemelerine ihtiyaç duyulabilir. Günümüzde bir yangın can kaybına değil de ciddi mal kaybına neden olsa da, sigorta firmaları ve sigorta bilirkişileri, yine aynı soruların cevaplanmasını talep edebilirler. Yangının neden ve ne şekilde çıktığı ile ilgili detaylar, sigorta eksperleri tarafından da önemli bir bilgidir.

Yangın İncelemeleri Neden Yapılır?

Yangın incelemeleri, pek çok farklı nedenden dolayı yapılabilirler. Söz gelimi, bir yangında kasıt şüphesi varsa, emniyet güçleri veya yargı sistemi, yangın incelemesinin yapılmasını isteyebilir. Bir yangında can veya mal kaybının meydana gelmesi güvenlik firmalarından sigorta şirketlerine, hukuk firmalarından adli mercilere kadar pek çok kurum için adli yangın inceleme ve analizinin yapılmasını gerektirebilir. Bugün; ihmal, arıza, kaçak ve diğer nedenlerden dolayı meydana gelen yangın / itfai olaylar, “kaza sonucu meydana gelmiş yangınlar” olarak sınıflandırılırlar.

Yangın incelemeleri ve incelemeler sonucunda oluşturulan raporlar günümüzde T.C. Adalet Bakanlığı başta olmak üzere, itfaiye kuruluşları, güvenlik firmaları, inşaat ve mimarlık firmaları, özel sigorta şirketleri, emniyet güçleri veya özel hukuk firmaları tarafından talep edilebilir. Adli yangın yeri inceleme ve analiz raporu ışığında ihmale neden olarak veya kasıtlı şekilde yangın çıkartanlar, ihmal nedenleri gibi pek çok konu aydınlatılır ve bunun sonucunda farklı kurum ve merciler tarafından gereken önlemler alınır.

Yangın analizi ve incelemeleri, dolaylı yoldan inşaat ve mimarlık firmaları için de son derece önemli olan analiz ve incelemelerden birisidir. Raporlar, bir mimari yapıda yangının yayılmasını kolaylaştıran veya çıkmasını sağlayan unsurların belirlenmesini ve ortadan kaldırılmasını da sağlayabilir. Adli yangın analiz ve raporu iyi ve doğru bir şekilde ve de titizlikle hazırlandığında, inşa edilecek yapılarda aynı mimari hataların tekrar edilmemesini sağlayacağı için, yangın analizi dolaylı yoldan inşaat ve mimarlık firmaları için de son derece önemlidir.

Yangın incelemesi aynı zamanda kasıt şüphesi nedeniyle de özellikle maddi ve manevi kaybı olan kişi veya kurumlarca da talep edilebilir. Sabotaj veya kundaklama şüphesi, yangın incelemeleri için son derece önemlidir. Çünkü kasıtlı yangın çıkarma eylemi, cezaya tabiidir ve yangının kasıtlı veya ihmal sonucu çıkarılmış olması, yangın – itfai olay sonrası aydınlatma süreci için oldukça önemlidir. Özetle, günümüzde bir yangın için adli yangın raporu veya yangın analiz ve inceleme raporu, pek çok farklı kurum tarafından pek çok farklı nedenle talep edilebilir.

Yangın İnceleme ve Suç Analizi, bir yangını başlama ve yayılma sürecinin aydınlatılması noktasında birbirinden farklı iki ana dal olarak karşımıza çıkarlar. Yangın inceleme, kasıtlı olmayan yangınların neden ve süreçlerinin aydınlatılması, risk analizinin yapılması için önemlidir. Ancak yangın inceleme sonucunda yangının kasıtlı olarak çıkartıldığı anlaşılırsa, suç analizi devreye girer. Bu noktada yangını kimin, hangi amaçla, neden ve ne şekilde çıkarttığı anlaşılmaya çalışılır.

Yangın Durumlarında Suç Analizi Eğitimi Nasıl Alınır?

Yangın durumu, pek çok farklı nedene bağlı olarak gerçekleşebilir. Sabotaj ve kundaklama ve kasıtlı yangın gibi durumlarda yangının çıkış yeri, ilerleyişi ile ilgili tüm unsurlar olay yeri inceleme uzmanları tarafından gerçekleştirilir. Kasıtlı yangın, sabotaj ve kundaklamalarda, suçlunun belirlenmesi ve geride bıraktığı deliller son derece önemlidir. Yangının – itfai olayın meydana geldiği olay yerindeki deliller sayesinde kasıtlı olarak yangın çıkartan suçlu saptanabilir ve sonrasında suçunun büyüklüğü mahiyetinde ilgili kurumlar tarafından cezalandırılabilir. Bunun için, suç analizi eğitimi bilirkişiler için son derece önemlidir ve özellikle emniyet teşkilatlarında ve özellikle adalet bakanlığı için çalışanlar da yangın olay yeri inceleme ve analiz eğitimi almaktadırlar.

Yangın suç inceleme ve analiz eğitiminde adaylar, aşağıdaki programda yer alan konular hakkında bilgi sahibi olarak “yangın bilirkişisi” sıfatını almaya hak kazanırlar. Böylece bir yangının / itfai olayın gerçekleşmesinden sonra, şayet kasıt – kundaklama / sabotaj şüphesi varsa bilirkişiler kundaklama – sabotaj şüphesi ışığında hareket ederek, delilleri bulmaya ve yangın sürecini aydınlatmaya çalışırlar.

Yangın İnceleme ve Analiz Eğitiminde Adaylar, Hangi Konularda Bilgi Sahibi Olurlar?

Yangın inceleme ve analiz eğitimi programına katılan adaylar, aşağıdaki konu başlıkları konusunda bilgi sahibi olurlar. Her konu başlığı – ders, bir yangının detaylı ve iyi bir şekilde analiz edilmesi için son derece önemlidir.

Yanma Ve Yanmanın Çeşitleri: Yangınlara – itfai olaylara neden olan yanma işlemi, pek çok farklı nedenden dolayı meydana gelebilir. Örneğin iki kimyevi maddenin tepkimeye girmesi, elektrik şebekelerinde aşırı yüklenme, yine elektrik devrelerinde meydana gelen kısa devre yanma eylemini başlatabilir. Bu durumda yangın bilirkişisi olacak adayların yanma ve yanma çeşitleri konusunda bilgi sahibi olmaları gerekli ve de şarttır.

Yangın ve Yangın Sınıfları: Orman yangınları, fabrika yangınları, kundaklama ve sabotajlar farklı türden yangın türleri olarak sınıflandırılırlar. Yangın bilirkişi ve uzmanlarının yangın sınıfları hakkında bilgi sahibi olmaları beklenir.

Yangın Oluşum Safhaları: Yangın bilirkişileri, yangın itfaiye raporları, yangın adli raporları ve daha pek çok farklı rapor için, yangının nasıl başladığı ve yayıldığı son derece önemlidir. Bu nedenle yangın oluşum safhaları, yangın bilirkişileri için son derece önemlidir.

Yangınların Sebepleri ve Etkenleri: Yangın sebebinin belirlenmesi inşaat firmalarından emniyet güçlerine, itfaiye personelinden sigorta eksperlerine kadar pek çok bilirkişi adayı için önemlidir. Bu nedenle adaylar eğitim süresince bu konularda eğitim alırlar.

Yanıcı Maddelerin Sınıflandırılması: Benzin, kimyasal madde, ahşap veya benzeri materyal ve maddelerin hangi sürede, nasıl ve ne şekilde yandıkları, yangın bilirkişileri için önemli olan diğer konular arasında yer alır.

Yangın Yerindeki Tehlikeler: Yangın yerindeki tehlikeler, özellikle sigorta eksperleri için son derece önemlidir. Zira bir mekândaki yangın riskinin yüksek olması, sigorta için ödenen primlerin de dolaylı olarak yüksek olması anlamına gelmektedir.

Bazı Tanımlar: Sıcaklık, ısı, bağdadi, sabotaj, asbest, ark, devir çark veya endotermik reaksiyon, flaşör, hidrant, karot  gibi bir yangın ile ilgili özel terim ve terimlerin anlamlarına eğitimlerde yer verilir.

Union Akademi Yangın İnceleme ve Suç Analiz Eğitimi Yayında!

Union Akademi, başta adli bilişim ve diğer adli bilirkişi eğitimleri konusunda Türkiye’nin önemli eğitim kurumlarından birisi haline gelmiştir. Günümüzde, adli makamlardan özel sigorta kuruluşlarına kadar pek çok farklı kurum ve firma için son derece önemli olan yangın bilirkişisi olmak için yangın inceleme veya suç analiz eğitimi almak isteyebilirsiniz. Bunun için, adli bilirkişilik eğitimleri konusunda uzman, sunduğu eğitim programı ile katılımcıları tatmin eden kaliteli ve iyi kurgulanmış bir eğitim programı için Union Akademi’yi tercih edebilirsiniz.

Yangın bilirkişiliği ve suç analiz uzmanlığı günümüzün en geçerli mesleklerinden birisidir. Eğitim, sizleri sigorta firmalarından hukuk şirketlerine kadar pek çok kamu ve özel kuruluş için aranan bir meslek titrine sahip olmanızı sağlar. Eğer siz de yangın bilirkişisi veya yangın suç analiz uzmanı olmak, günümüzde gerçekleşen yangınların – itfai olayların ardında yatan gerçek nedenleri aydınlatmak, kundaklama ve sabotaj gibi kasıtlı yangın durumlarında suçlunun kim olduğunu saptamak ve yangını nasıl ve ne şekilde çıkarttığını tespit edip anlamak isterseniz, sizler de Union Akademi’yi tercih edebilirsiniz.

Union Akademi, yangın bilirkişiliği veya yangın suç analizi bilirkişisi eğitim programlarının dışında ülkemizdeki kamu ve özel kuruluşların ihtiyaç duyduğu diğer uzmanlık eğitimleri konusunda da tercih edebileceğiniz kurumların başında gelmektedir. Özellikle adli bilirkişi uzmanlığı konularına merak duyuyorsanız, Union Akademi tarafında adaylara sunulan balistik bilirkişi uzmanlığı, siber güvenlik uzmanlığı veya adli belge ve sahtecilik eğitimi gibi farklı türden eğitim programları için de kayıt başvurusu yapabilir ve bu konularda eğitim almaya başlayabilirsiniz. En önemli eğitimlerden Adli Bilişim Eğitimi Nedir? Öğrenmek için bu yazı tam size göre!